De Stadhouderskade is de meest vervuilde en gevaarlijke straat in Amsterdam . Het Rijksmuseum, Heineken, De Nederlandsche Bank, Hogeschool van Amsterdam, UNStudio en Blendingbricks, allemaal gehuisvest op de Stadhouderskade, hebben de handen ineengeslagen om deze belangrijke verkeersas in Amsterdam te transformeren in een betekenisvolle en toekomstbestendige plek voor mens, dier en natuur. Een aantrekkelijke plek om te ontmoeten, te verblijven, te wandelen, te sporten en te spelen.
Analyse
Achtergrond & vertrekpunt
De stenige Stadhouderskade verliest op termijn haar functie als verkeerskundige hoofdroute. De maximale snelheid wordt verlaagd.
Inzichten
Hiermee verandert het profiel van de straat fundamenteel. Er ontstaat ruimte om de Stadshouderskade te transformeren in naar een betekenisvolle straat waar plek is voor de natuur, voor elkaar en voor duurzame initiatieven.
De Stadhouderskade
De Stadhouderskade is onderdeel van de ruimtelijke hoofdstructuur van Amsterdam. Deze route verbindt grote stadsparken (bijvoorbeeld Vondelpark en Oosterpark) als ecologische hotspots voor flora en fauna, maar ook belangrijke culturele en educatieve instituten van Amsterdam (bijvoorbeeld Rijksmuseum, Hogeschool van Amsterdam).
Huidige situatie
De locatie functioneert als een randzone; een infrastructurele ring rond het centrum. Auto’s en fietsers domineren het gebied. De verblijfskwaliteit in de openbare ruimte is heel laag. Het is een plek om doorheen te bewegen, in plaats van een plek om te verblijven.
Vervuilling
Door de grote hoeveelheid autoverkeer behoort de Stadhouderskade qua luchtkwaliteits- en geluidsniveau tot de meest ernstig vervuilde locaties binnen Amsterdam. De prognose is bovendien dat de verkeersdruk nog verder toe zal nemen.
Geschiedenis : Natuur vs cultuur
De singel was van oudsher de grens tussen de gecultiveerde stadsomgeving en de natuurlijke omgeving. Later werd het een flaneerroute langs het water.
Toekomst: Van ringweg naar route voor bestemmingsverkeer
In de visie van de gemeente Amsterdam voor 2050 verandert het karakter van de Stadhouderskade van een doorgaande ringweg rond het centrum naar een route voor bestemmingsverkeer met een lagere snelheid.
Visie
Interpretatie opgave en aanvliegroute
Om gezamenlijk de overlappende doelen en waarden definiëren voor de transformatie van The Green Mile, zijn aan de hand van maquettes de wensen van de stakeholders vertaald in concrete ruimtelijke voorstellen per ‘adres’. Met de uitkomsten van workshop zijn we gekomen tot een procesontwerp, waarmee The Green Mile kan fungeren als een open en inclusieve beweging, zodat de Stadhouderskade van alle gebruikers wordt.
Uitwerking
De Stadhouderskade heeft veel potentie om een bijzonder plek te worden. Een aantal kernwaarden is er al. Er staan prachtige bomen. Ze ligt aan het water, verbindt veel zijwegen naar kleine parkjes en huisvest mooie bedrijven, musea, iconen langs de weg en in de buurt. Deze komen nu alleen niet tot haar recht.
De realisatie van de potentiële kwaliteit van The Green Mile gebeurt stapsgewijs. Per plek maken we samen met de lokale bewoners een plan dat vertrekt vanuit de gemeenschappelijke visie. Zo transformeert The Green Mile in een samenhangend geheel van groene plekken waar de bewoners en gebruikers zich thuis voelen. De samenwerking tussen gemeente Amsterdam en The Green Mile organisatie draagt deze stapsgewijze adaptieve transformatie. Dit inclusieve organisatiemodel is toepasbaar op de gehele singelgracht zone rondom het centrum. The Green Mile biedt ruimte voor flora en fauna en verbetert tegelijkertijd de leefomgeving van de mensen. Bijvoorbeeld met water filtering, diervriendelijke kades, drijvende platformen en groenstroken om insecten, vogels en andere dieren zich thuis te laten voelen. Om draagvlak en samenhang te waarborgen binnen deze procesmatige aanpak, is een inspirerende toekomstvisie essentieel. Een belangrijke functie van het ontwerpend onderzoek is om de mogelijke positieve toekomst te verbeelden, zowel in woord als beeld. Dit bleek een belangrijke schakel om de voornemens te vertalen in concrete acties. Door de gemeente te betrekken in het ontwerpend onderzoek ontstond er bovendien ook gelijk een wederzijds begrip en vertrouwen tussen de private en publieke partijen.
What’s next?
Volgende stappen en aanbevelingen
De eerste concrete stap na het ontwerpend onderzoek is het oprichten van The Green Mile stichting waarin de initiatiefnemers zich organiseren. Tevens wordt het initiatief overhandigd aan de wethouder, nadat op ambtelijk niveau ook enthousiasme is ontstaan voor de aanpak van The Green Mile. De intentie is om in de toekomst ook andere ‘bewoners’ van de Stadhouderskade aan te laten haken zoals Artis en het Tropenmuseum. The Green Mile stichting wil de Stadhouderskade
stapsgewijs veranderen in een plek maken waar je graag wilt zijn, een betekenisvolle straat met een duidelijke identiteit en een positieve impact.
Dit artikel is hier in pdf terug te lezen.
